Η Κώστια Κοντολέων στο Interrogation Room

Πρώτη δημοσίευση στο:


http://www.screwtheplot.com/kostia-kontoleon-interrogation-room/

Τι να ξεκινήσω τώρα να λέω για την Κώστια Κοντολέων… Να πω ότι έχει μεταφράσει πάνω από 100 βιβλία, συμπεριλαμβανομένου του αγαπημένου μου; Ότι έχει τιμηθεί με Κρατικό Βραβείο Μετάφρασης και έχει κι ένα σωρό βραβεία για τις μεταφράσεις της; Ή μήπως ότι είναι συγγραφέας πέντε μυθιστορημάτων και μιας συλλογής διηγημάτων; Θα πω ότι είναι μοναδική η πολύχρονη παρουσία της στο χώρο, ότι είναι δώρο να την γνωρίσεις από κοντά, ένας άνθρωπος γεμάτος ζωή, χιούμορ, δημιουργικότητα και μπρίο! Τα κείμενά της μαγνητίζουν, είναι αναπόφευκτο να τα αφήσεις άπαξ και τα πιάσεις. Πρόσφατα κυκλοφόρησε το «Μέσα από τη ζωή των άλλων» από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Και βέβαια, το βασικότερο απ’ όλα; Υποστηρίζει Άγιο Βασίλη!

Πάνω-κάτω πόσες φορές έχεις writer’s block ημερησίως;

Δεν το συνηθίζω.  Γράφω μόνον όταν συσσωρεύονται μέσα μου ιδέες, χαρακτήρες, πρόσωπα, γεγονότα.  Όταν έχω κάτι να πω τότε δεν με σταματάει τίποτα, τότε είναι που τα δάχτυλα μου τρέχουν σαν τρελά πάνω στο πληκτρολόγιο του υπολογιστή μου, πληγώνονται και πληγώνουν και τα δύστυχα τα πλήκτρα που συχνά μ’ εκδικούνται μπερδεύοντας γράμματα και λέξεις.

Σε κλίμακα από 1 έως 10 πόσο αφαιρείσαι κάνοντας άλλα πράγματα [και τι;] ενώ θα έπρεπε να γράφεις;

Δεν θεωρώ το γράψιμο καταναγκασμό.  Και κάνω άλλα πράγματα όχι γιατί αφαιρούμαι αλλά γιατί πρέπει να γίνουν.  Και γιατί είναι κακό να αφαιρείται κάποιος αν αυτό του είναι αναγκαίο για να ταξιδέψει στον κόσμο των ονείρων;

Πόσο καφέ καταναλώνεις μια τυπική ημέρα γραψίματος;

Δεν είμαι φανατική του καφέ και δεν με βοηθάει η κατανάλωση του στο να γράψω.  Πάντως ένας γαλλικός το πρωί και ένας ακόμη το απόγευμα είναι η συνηθισμένη δόση μου.

Πόσες φορές σου έχει τύχει να ερωτευτείς χαρακτήρα σου;

Μια φορά μόνο, όταν έγραφα το ‘Φεύγω.’  Ο βασικός μου ήρωας Φλάβιος ακριβώς γιατί ήταν καταπιεστικός και εγωκεντρικός μου προξενούσε μια ιδιότυπη έλξη.  Γιατί ήταν ότι δεν είμαι εγώ.

Ποιο βιβλίο αγάπησες περισσότερο μεταφράζοντάς το;

Μα φυσικά την ‘Τριλογία του Κόσμου’ του Φίλιπ Πούλμαν!  Ήταν ένα πολύ δύσκολο στοίχημα για μένα και θέλω να πιστεύω πως το κέρδισα.  Είναι συγκλονιστικά φιλοσοφικά κείμενα και αρκούντως αιρετικά θα έλεγα.

Ροδάνθη, Φωτεινή, Δέσπω, Πέτρα. Σε έφερε καμιά τους στα άκρα;

Οι τρεις πρώτες.  Η κάθε μια για διαφορετικούς λόγους, δικά μου δημιουργήματα είναι κι όμως δείχνουν να αντιδρούν και να πράττουν ωθούμενες από ένα υπερεγώ που είναι καθαρά δική τους επιλογή.

Αν μπορούσες να είσαι κάποιος/α άλλος/η [ιστορικό πρόσωπο, λογοτεχνικό, οτιδήποτε] ποιος/α θα ήσουν;

Σίγουρα άντρας και σίγουρα ο Άμλετ.

Τι μουσική ακούς όταν γράφεις και πόσες φορές την παίζεις μέσα στο κεφάλι σου γιατί δεν υπάρχει σωτηρία από αυτήν;

Πάντα κλασσική μουσική.  Από μικρό παιδί με μάγευε.  Ως ενήλικη με γαληνεύει και το έχω ανάγκη αυτό όταν γράφω για να λειτουργεί ως τροχοπέδη στις συγγραφικές εξάρσεις μου.

Ποιον σύγχρονο Έλληνα συγγραφέα έχεις να μας συστήσεις;

Για μένα ο Καραγάτσης θα είναι πάντα όχι μόνο ο αγαπημένος μου συγγραφέας αλλά εκείνος που μου μιλάει κατευθείαν στην καρδιά.

Μετέφρασες την Τριλογία του Κόσμου. Μίλα μου γι’ αυτή την εμπειρία. Γιατί δεν είμαι καθόλου αντικειμενική και δηλώνω ότι είναι το αγαπημένο μου βιβλίο.

Αναφέρθηκα σ’ αυτήν λίγο πιο πάνω.  Ωστόσο, με χαρά θα ήθελα να μιλήσω περισσότερο γι’ αυτόν τον εξαιρετικό συγγραφέα και για το σημαντικότατο έργο του.  Έχω την τύχη να είμαι κάτι σαν προσωπική μεταφράστρια του.  Αισθάνομαι τιμή που συνέβαλα και με τις δικές μου δυνάμεις να γνωρίσω αυτόν τον μοναδικό συγγραφέα στο Ελληνικό κοινό.  Φυσικά, έπεσα στα βαθιά, στα πολύ βαθιά, μα κατάφερα να κολυμπήσω και να βγω σε στέρεα γη.

Πετάς αυτά που γράφεις αν δε σου αρέσουν;

Φυσικά και διώχνω ότι δεν μου αρέσει.  Πολλές φορές οι συγγραφείς παρασυρόμαστε από τον οίστρο των ιδεών που συσσωρεύονται στο κεφάλι μας. Και άθελα μας γράφουμε και πράγματα που μια δεύτερη ανάγνωση τα θεωρεί όχι μόνον περιττά αλλά και μη επιδεχόμενα καμιάς διόρθωσης.

Αν το «Μέσα απ’ τις ζωές των άλλων» είχε ένα τραγούδι ή μία μελωδία να το αντιπροσωπεύει, ποιο/α θα ήταν;

Ένα τραγούδι που άρεσε πολύ στην μαμά μου και την άκουγα πολύ συχνά να το τραγουδάει ώστε θεωρούσα ότι ήταν συνυφασμένο μαζί της.  Είναι το ‘Παπαρούνα’ του Αττίκ.  Κάποιες φορές ακόμη και τώρα πιάνω τον εαυτό μου να το σιγοτραγουδάει σε στιγμές αναπόλησης.

Έστω ότι αύριο σε έπαιρνε ένα στούντιο παραγωγής τηλέφωνο να σου πουν ότι γίνεται το «Μέσα απ’ τις ζωές των άλλων» ταινία. Ποιον θα έπαιρνες τηλέφωνο να το πεις πρώτα; [έχε υπόψη, θα δημοσιευτεί η απάντηση]

Μα φυσικά, τον άντρα μου τον Μάνο και τα δυο μου παιδιά.  Αυτοί είναι οι δικοί μου άνθρωποι, ο κόσμος μου όλος.

Σε κάνουν οι ήρωές σου ό,τι θέλουν;

Κάποιες φορές ναι.  Και όσο κι αν τους ανθίσταμαι συχνά υποχωρώ στην δική τους θέληση.  Θα μου πείτε μα αυτό είναι ανατρεπτικό και έρχεται σε αντίθεση με τον τίτλο του βιβλίου σου και τις νουθεσίες σου στον αναγνώστη να κάνει ακριβώς το αντίθετο.  Αυτοί οι ήρωες, ωστόσο, που το πετυχαίνουν είναι τόσο ισχυρές προσωπικότητες που δύσκολα μπορείς να κονταροχτυπηθείς μαζί τους.

Εξώφυλλο: το παν ή όχι;

Νομίζω πως το εξώφυλλο ενός βιβλίου είναι εκείνο που θα αιχμαλωτίσει το μάτι του αναγνώστη και θα τον κάνει να το επιλέξει ανάμεσα σε άλλα στον πάγκο ενός βιβλιοπωλείου.  Επίσης το εξώφυλλο μπορεί να το κατατάξει σε συγκεκριμένη κατηγορία.  Να αναδείξει το βιβλίο ή να το καταβαραθρώσει πολλές φορές ερήμην του κειμένου.  Γι’ αυτό το εξώφυλλο απαιτεί μεγάλη προσοχή στην επιλογή του.

Μίλα μου για το Πήλιο.

Είμαι ευλογημένη που έχω σπίτι σε ένα υπέροχο χωριό του Πηλίου.  Ένα χωριό που ενώ έχει καλλιτεχνικά δρώμενα και ιδιότυπη κουλτούρα δεν έχει ολισθήσει στην κακώς εννοούμενη κοσμικότητα κάποιων άλλων χωριών.  Ο Άγιος Λαυρέντης, γιατί περί αυτού του χωριού πρόκειται είναι ένα πανέμορφο χωριό με παραδοσιακά σπίτια και συνήθειες, πνιγμένο στο πράσινο και στην χρωματική πανδαισία των λουλουδιών.  Γι’ αυτό το επιλέξαμε άνθρωποι που αγαπάμε την παράδοση, την κουλτούρα και την μαγεία της φύσης.

Ετοιμάζεις κάτι καινούριο;

Θα σου απαντήσω εδώ αυτό που λέω σε όσους μου κάνουν την ίδια ερώτηση.  Το βιβλίο μου, κατά την λαϊκή ρήση, δεν έχει ακόμη σαραντίσει.  Και είναι κάτι πάρα πάνω από σίγουρο πως δεν θα του άρεσε τόσο σύντομα να παρεισφρήσει κάποιο άλλο ακάλεστο και να του πάρει την θέση.

Πώς γεννήθηκε η ιδέα για το «Μέσα απ’ τη ζωή των άλλων»;

Ήθελα να μιλήσω για τον εικοστό αιώνα στο σύνολο του. Έναν αιώνα φορτωμένο με δυο παγκόσμιους πολέμους, εμφυλίους, στρατιωτικά καθεστώτα, κοινωνικές και πολιτικές αναταραχές σε παγκόσμιο επίπεδο.  Ήθελα να μιλήσω για τους απλούς ανθρώπους που προσπαθούσαν να επιβιώσουν κάτω από αντίξοες συνθήκες σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.  Γι’ αυτούς έγραψα, καταγράφοντας την αφόρητη καθημερινότητα τους, τα πάθη, μα και τις ελπίδες τους.

Πώς σκέφτηκες τον τίτλο;

Οι τέσσερεις ηρωίδες μου είναι θύτες και θύματα ταυτόχρονα σε έναν αέναο χορό επικράτησης, σ’ ένα θανάσιμο εναγκαλισμό που μπλέκει τις ζωές τους ώστε να πάψουν να ζουν μέσα από αυτές και να οδηγηθούν σε μια εικονική πραγματικότητα.  Αυτές μου έδωσαν τον τίτλο, γιατί είχαν επιλέξει να ζουν η μια μέσα από την ζωή της άλλης ακυρώνοντας τα θέλω τους και μπλέκοντας τα με τα θέλω των άλλων. Πράγμα εντελώς καταστροφικό για όλες τους και για την ίδια την ύπαρξη τους.

Αγαπημένος συγγραφέας;

Ο Ίαν Μακγιούαν και ο Φίλιπ Ροθ.

Αγαπημένος ήρωας/ηρωίδα;

Ο Ρωμαίος και η Ιουλιέτα

Τι διαβάζεις αυτόν τον καιρό;

Τον ‘Νόμο περί Τέκνων’ του Μακγιούαν.  Εξαιρετικό μυθιστόρημα.

Αγαπάς τους χαρακτήρες σου με έναν εμφανή τρόπο. Έχεις μετανιώσει για μονοπάτια που τους έστειλες να διανύσουν;

Δεν αγαπώ όλους τους χαρακτήρες μου.  Είναι και κάποιοι που τους αντιπαθώ ακραία, αυτούς τους τελευταίους δεν έχω μετανιώσει που τους έχω βάλει στο στόχαστρο.

Η Πέτρα έχει υποστεί ένα τραυματικό γεγονός. Η ιδιοσυγκρασία της σφυρηλατείται μέσα από αυτό και αναδεικνύεται σε μια σύγχρονη, δυναμική γυναίκα. Υπάρχει λοιπόν ένα φεμινιστικό μήνυμα που δένει όμορφα με την ιστορία σου. Έχεις να πεις κάτι πάνω σε αυτό και σε σχέση με τις υπόλοιπες ηρωίδες σου;

Παρά την κόλαση της παιδικής της ηλικίας, καταφέρνει να βρει τον δρόμο της, έξω από τις ζωές των άλλων.  Είναι η νέα γυναίκα που ξέρει τι θέλει και το διεκδικεί με πάθος.  Δεν είμαι φεμινίστρια με την ευρύτερη έννοια του όρου.  Ποτέ δεν με έπεισαν οι κατά καιρούς εξαλλοσύνες των γυναικών στο όνομα του φεμινισμού.  Για μένα φεμινισμός σημαίνει να αναμετρούνται τα δυο φύλλα σε όλους του στίβους της ζωής ισοδύναμα. Η Πέτρα δεν είναι η φεμινίστρια που στέκει θεματοφύλακας των γυναικών στην αιώνια αντιπαλότητα των δύο φίλων.  Είναι η γυναίκα του αύριο που διεκδικεί με πάθος την ζωή της ισότιμα με τους άντρες.

Πόσο χρονών ήσουν όταν ανακάλυψες ότι δεν υπάρχει Άη Βασίλης και πώς αυτό επηρέασε τη συγγραφική σου ταυτότητα;

Δεν θυμάμαι, ειλικρινά δεν θυμάμαι, γιατί είμαι ενάντια σε όλους αυτούς που με ρεαλιστικά επιχειρήματα κάνουν ότι περνάει από το χέρι τους για να καταστρέψουν την μαγεία.  Τι σημασία έχει αν υπήρξε, υπάρχει ή θα υπάρχει και στο μέλλον, αυτό που μετράει για μένα είναι τα χαρούμενα μουτράκια των παιδιών, που ακόμη και αν έχουν πάψει βαθιά μέσα τους να πιστεύουν στον Άγιο Βασίλη, τον κουβαλάνε πεισματικά χρονιά την χρονιά σαν τον πολύτιμο φανταστικό τους φίλο.

Τέλος, και χρειάζεται η απόλυτη προσοχή σου σε αυτό: από τι είναι φτιαγμένα τα όνειρα;

Από τις κρυφές επιθυμίες μας, αυτές που δεν θα μπορέσει κανείς να μας τις πάρει.  Ονειρεύομαι σημαίνει ζώ μέσα σ’ έναν κόσμο όπου όλα είναι δυνατά και όπου όλα κάνουν την ζωή μας όχι μόνο πιο όμορφη αλλά και μας δίνουν τα εργαλεία να την πάμε πιο πέρα.


http://www.screwtheplot.com/kostia-kontoleon-interrogation-room/