14 ερωτήσεις στην Κώστια Κοντολέων
1. Ποίηση ή πεζό;
Λατρεύω την ποίηση! Υπάρχουν ποιήματα που με έχουν συγκλονίσει στοχεύοντας κατευθείαν στο θυμικό μου. Δεν γράφω ποίηση, πιστεύω πως υπάρχουν ικανότεροι εμού που διαθέτουν το ταλέντο γι’ αυτό το απαιτητικό είδος λόγου. Προσωπικά με έχει κερδίσει η πεζογραφία, αφού μέσα από αυτήν μπορώ να δαμάσω τις όποιες ανησυχίες μου, να κατευνάσω τις αγωνίες μου και να αναθεωρήσω την γενικότερη στάση μου απέναντι στη ζωή.
2. Τι δεν έχετε γράψει ακόμη που θα θέλατε να γράψετε;
Στοχεύω πάντα στον εσώτερο κόσμο των ηρώων μου. Με ενδιαφέρουν οι εναλλαγές των συναισθημάτων τους κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες και γι’ αυτό κινούμαι στον πυρήνα των γεγονότων που τους αφορούν και κυρίως στις αντιδράσεις τους. Εν κατακλείδι, θα μπορούσα να πω πως δεν με έλκει η επιστημονική φαντασία, τα γουέστερν και ότι έχει σχέση με πολεμικά γεγονότα και αιματοχυσίες. Θα με εξιτάριζε ίσως ένα μυθιστόρημα εποχής. Ωστόσο, θέλει αρκετό χρόνο έρευνας, και συγκεκριμένη τεκμηρίωση.
3. Πως ξεκινάει ένα βιβλίο; Υπάρχει τόπος, χρόνος, που έρχεται η έμπνευση;
Η γέννηση ενός μυθιστορήματος μπορεί να συντελεστεί σε ανύποπτο χρόνο ή τόπο από ένα τυχαίο γεγονός. Μια κόκκινη ανεμώνη μπορεί να λειτουργήσει καταλυτικά ενεργοποιώντας συγγραφικές αλυσιδωτές αντιδράσεις. Το στιγμιαίο συναπάντημα μ’ έναν άγνωστο στο κόκκινο φανάρι μπορεί να γίνει ο σπόρος που κάτω από τις κατάλληλες συνθήκες θ’ αποτελέσει την πρώτη ύλη για το ξεκίνημα της περιπέτειας της γραφής.
4. Τι είναι η έμπνευση για έναν συγγραφέα;
Θείο δώρο. Το να μπορείς να μετουσιώσεις μια ιδέα
σε γραπτό λόγο που κι αυτός με την σειρά του θα την οδηγήσει στην περιπέτεια της γραφής είναι κάτι που για μας τους γραφιάδες του λόγου εμπεριέχει μια ιδιότυπη μαγεία.
5. Αν θα γράφατε ιστορικό μυθιστόρημα, ποια περίοδος θα σας ενδιέφερε;
Ο Μεσαίωνας. Άγρια ιστορική περίοδος όπου ο φόβος και η βία καραδοκούσαν στην καθημερινότητα των ανθρώπων. Τότε που κάθε απόπειρα προοδευτικής καθοδήγησης και επιστημονικά τεκμηριωμένων απόψεων, αντιμετωπίζονταν ως προϊόν μαγείας και οι υποστηρικτές τους στέλνονταν στην Ιερά Εξέταση και από εκεί κατευθείαν στην πυρά.
6. Παίζει ρόλο ο τόπος που γεννήθηκε κανείς;
Γεννήθηκα στην Αθήνα. Μια Αθήνα που τότε ήταν η διαμαντόπετρα στο δαχτυλίδι της γης. Μια Αθήνα που δεν υπάρχει πια. Απωθητική, όμοια με ξεπεσμένη αρχόντισσα που με φτιασίδια αμφιβόλου ποιότητας προσπαθεί να πείσει για την απολεσθείσα αίγλη της. Αντίθετα το χωριό στο Πήλιο προσφέρει γνήσιες εμπειρίες, εμπνεύσεις και την έωλη ελπίδα πως θα συνεχίσει να είναι ο Παράδεισος μου.
7. Επινοείτε χαρακτήρες για τα βιβλία σας ή κάπου σκιαγραφείτε τον εαυτό σας ή κάποιον γνωστό, φίλο;
Λένε πως όσα βιβλία και να γράψει ένας συγγραφέας το ίδιο πάντα βιβλίο γράφει επικεντρωμένος στην σκιαγράφηση του εαυτού του με πολλαπλές μορφές ώστε να μην αναγνωρίζεται, εντέλει. Για μένα κύριο λόγο παίζει η έμπνευση της στιγμής που την έχει προκαλέσει κάποιο προσωπικό γεγονός προσδοκώντας μέσω αυτής την επίλυση του, η ιστορία που κάποιος φίλος ή γνωστός μου διηγήθηκε κάποτε, ένα απλό γεγονός στο δρόμο που έτυχε να είμαι παρούσα.
8. Το λοκ ντάουν, και γενικά όλη η παράξενη κατάσταση που βιώνουμε πως σας επηρέασε; Ήταν σημείο αναστοχασμού για τον ψυχισμό σας, για τις σχέσεις σας με άλλους ανθρώπους;
Το πρώτο λοκ ντάουν, για το οποίο βρεθήκαμε όλοι απροετοίμαστοι, μας ενεργοποίησε ένα φάσμα δραστηριοτήτων ώστε να παραμείνουμε ενεργοί μέσα στο ίδιο μας το σπίτι. Ασχοληθήκαμε με την καθαριότητα του σαν νοικιασμένοι καθαριστές από αόρατο εργοδότη. Ανασυντάξαμε τις βιβλιοθήκες μας. Αφιερώσαμε περίσσιες ώρες διαβάσματος στην καθημερινότητα μας. Ξεκινήσαμε την συγγραφή κάποιου καινούργιου μυθιστορήματος. Με λίγα λόγια ήταν υπερδραστήρια περίοδος για μένα. Ωστόσο μου έλειψε η δια ζώσης επαφή αγαπημένων φίλων, αυτή κυρίως. Αλλά με επηρέασε αρκούντως αρνητικά η απαγόρευση κυκλοφορίας μετά της εννιά. Όπου την απόλυτη εξωτερική ησυχία κατακερμάτιζαν τα γαυγίσματα των σκύλων.
9. Υπήρξε κάτι, κάποιος που στάθηκε αποκούμπι αυτή την δύσκολη περίοδο;
Ο ίδιος μου ο εαυτός και η συνύπαρξη με τον σύντροφο μου. Οι κουβέντες μας πάνω σε αξιόλογα θέματα, οι απόψεις μας με κριτική διάθεση για τα αναγνώσματα μας εκείνης της περιόδου, οι ταινίες που παρακολουθήσαμε στην ηρεμία του σπιτιού μας. Η φύση που μας περιτριγύριζε στις πρωινές μας βόλτες.
10. Θα γράφατε ποτέ με ψευδώνυμο; Το έχετε κάνει;
Ναι. Το έχω κάνει. Το ξεκίνησα με το πρώτο μου βιβλίο, «Τα Χρόνια του Δράκου» στις εκδόσεις «Ρόπτρο». Όντας σύντροφος φτασμένου συγγραφέα ήθελα να δοκιμάσω αν θα μπορούσα να βρω μια θέση στο αναγνωστικό κοινό ως άγνωστη συγγραφέας. Αν θα μπορούσα να σταθώ στα πόδια μου με τις δικές μου δυνάμεις μόνο. Για να μην εισπράξω την τυχόν ειρωνεία, πως τάχα λόγω του συντρόφου μου ήθελα να το παίξω κι εγώ συγγραφέας. Επέλεξα έτσι ως ψευδώνυμο τα ονόματα των παιδιών μου, έγινα η άγνωστη «Άννα Δομηνίκου». Το πρώτο πόνημα μου, η πρώτη μου προσπάθεια πήρε πολύ καλές κριτικές. Ωστόσο, και στο δεύτερο βιβλίο μου διατήρησα το ψευδώνυμο μου, την ανωνυμία μου. Είχα ανάγκη μια ακόμη επιβεβαίωση. Ήταν στο τρίτο μου βιβλίο που αντέδρασε ο ίδιος ο εκδότης και με ανάγκασε να αποκαλυφθώ, ήμουν άλλωστε από τότε γνωστή ως μεταφράστρια.
11. Το γράψιμο θεωρείτε πως είναι για λίγους; Όλοι μπορούν να γράψουν;
Θα ήταν φοβερά εγωιστικό να δηλώσω κάτι τέτοιο. Ωστόσο, η συγγραφή δεν είναι χόμπι όπως κάποιοι αδαείς λένε σαρκαστικά. Δεν μαθαίνεται η γραφή μέσα από κανόνες, το χωρίς ψυχή κείμενο θα δηλώνει πάντα την ανεπάρκεια του. Πρέπει να υπάρχει πάθος και κυρίως ταλέντο, για να μετουσιωθεί ο λόγος σε τέχνη και ν’ αγγίξει τον αναγνώστη, τον τελικό αποδέκτη.
12. Υπήρξε κάποιο συμβάν στη ζωή σας το οποίο έχετε μεταφέρει και σε βιβλίο σας;
Ναι. Στο βιβλίο μου «Μέσα από τις ζωές των άλλων» εκδόσεις «Ψυχογιός», μια σάγκα και συγχρόνως μια τοιχογραφία του εικοστού αιώνα και μιας Ελλάδας που προσπαθούσε να σταθεί στα πόδια της μεταπολεμικά. Θέλησα μ’ αυτό το μυθιστόρημα να διατηρήσω στη μνήμη μια τόσο σημαντική και πλούσια σε γεγονότα χρονική περίοδο, μέσα από την δική μου οπτική.
13. Τι οραματίζεστε για το μέλλον του βιβλίου στην Ελλάδα; Υπάρχει μέλλον;
Θα μου επιτρέψετε να είμαι απαισιόδοξη. Παρά το γεγονός πως η πεζογραφία, η ποίηση, τα εικαστικά και τα μουσικά δρώμενα βρίσκονται σε αξιοσημείωτη άνθιση, το ίδιο το κράτος απουσιάζει, η πολιτική του βιβλίου μακράν αδιάφορη. Επειδή είμαι φύση αισιόδοξο άτομο θέλω να πιστεύω έστω και κοροϊδεύοντας συνειδητά τον εαυτό μου, πως κάτι θ’ αλλάξει επιτέλους προς το καλύτερο στο μέλλον.
14. Ετοιμάζετε κάτι αυτόν τον καιρό;
Αρκετά πρόσφατα κυκλοφόρησε το καινούργιο μου βιβλίο, «Άννα, το όνομα της», από τις εκδόσεις «Κλειδάριθμος». Όπως είναι φυσικό βρίσκομαι στον αστερισμό του αυτό το διάστημα. Παράλληλα, ωστόσο, καταγίνομαι και με τη συγγραφή διηγημάτων που είναι εξίσου αγαπημένο μου λογοτεχνικό είδος.
Σας ευχαριστώ για την φιλοξενία σας.
